„Niech będzie wiadomo, że ja, CONRAD SCHRAUBE, poddany króla pruskiego, rezydujący w Ludwigshafen nad Renem, w Królestwie Bawarii i Imperium Niemiec, wymyśliłem nowe i użyteczne ulepszenie w produkcji monosulfonowego kwasu zasadowej pochodnej naftalenu” – tymi słowami rozpoczyna się opis patentowy z 1888 r., dotyczący wynalezienia azokarminu G. Schraube opatentował go jako barwnik włókienniczy barwiący wełnę, jedwab oraz (po odpowiednim przygotowaniu) bawełnę na głęboki czerwony kolor. Nie przypuszczał, że jego wynalazek nie będzie się cieszył zbyt dużym zainteresowaniem w przemyśle tekstylnym, natomiast za kilka lat zajmie ważną pozycję w zupełnie innej dziedzinie.
W 1905 r. Heidenhain opisał nową metodę barwienia tkanki łącznej w histologii. Wykorzystywała ona azokarmin G jako barwnik cytoplazmatyczny i jądrowy. Włókna kolagenowe barwił błękit anilinowy. Metoda ta jest do dzisiaj znana jako metoda AZAN (AZocarmine-ANilne blue) i jest jedną z najczęściej stosowanych do barwienia tkanki łącznej.
Mimo tak ważnej pozycji azokarminu w naukach przyrodniczych z jego dostępnością bywały zawsze duże trudności. E. Gurr w „Synthetic Dyes in Biology, Medicine and Chemistry” w 1971 r, opisał azokarmin jako barwnik produkowany na bardzo małą skalę, osiągający bardzo wysokie ceny. W Colour Index 3th Edition, jako jedyny producent tego barwnika jest wskazany koncern BASF.
W chwili obecnej barwnik ten znajduje się w ofercie tylko jednej firmy odczynnikowej. W grudniu 2017 r. , po otrzymaniu zamówienia od klienta na zestaw do barwienia met. AZAN, postanowiliśmy otrzymać ten barwnik we własnym zakresie.
Azokarmin jest sulfonową pochodną rosinduliny, różniącej się od induliny obecnością dodatkowego pierścienia aromatycznego.
Induliny otrzymuje się w reakcji p-aminoazobenzenu z aniliną i chlorowodorkiem aniliny (tzw. stapianie indulinowe). W przypadku rozinduliny zamiast p-aminoazobenzenu użyto barwnika będącego pochodną 1-naftyloaminy. Syntezę azokarminu rozpoczęto od syntezy barwnika azowego.
Otrzymany barwnik miał postać pulchnego zielonego proszku o metalicznym połysku, nierozpuszczalnego w wodzie, rozpuszczalnego w alkoholu z wytworzeniem zielonego roztworu.
Półprodukt bez oczyszczania poddano reakcji stapiania indulinowego w obecności dużego nadmiaru aniliny i chlorowodorku aniliny.
Otrzymany stop oddzielono od nadmiaru aniliny i jej chlorowodorku, wysuszono i sproszkowano. Rozindulina miała postać ciemnoczerwonego krystalicznego proszku rozpuszczalnego w alkoholu z wytworzeniem ciemnoczerwonego roztworu.
Ostatnim etapem syntezy było wprowadzenie do rozinduliny grup sulfonowych i przekształcenie barwnika w sól sodową.
Uzyskano azokarmin G w postaci czerwonych kryształów o zielonkawym połysku, słabo rozpuszczalnych w zimnej wodzie, bardzo dobrze rozpuszczalnych w wodzie gorącej, z której po ostygnięciu wypadają w postaci czerwonej zawiesiny.
Procentowy współczynnik absorpcji przy 514 – 518 nm wynosi 314, a widmo UV/Vis przedstawia się następująco:
